sjeng derks

Rijks: 1938-1943 (A-5)

Op de 'Rijks':

klas 1 1938-1939

klas 2 1939-1940

klas 3 1940-1941

klas A4 1941-1942

klas A5 1942-1943

Sjeng Derks

Ad Pollux geheel links naast leraar Kneepkens. Zélf sta ik geheel rechts met op mijn schouder de arm van de lieftallige Henny Ording (als ze niet zo jong was gestorven was ze nu de tante van Geert Wilders geweest). Henny was de solo-zangeres van de band. Er staan veel bekenden op deze foto waarvan ik een aantal namen niet meer weet,

Na mijn HBS-tijd was er in die laatste oorlogsjaren weinig mogelijkheid tot verdere ontplooiing. Wél heb ik nog op de RK-leergangen in Tilburg wat gedaan aan MO Duits maar daar kwam in dié tijd niet veel van terecht. Dat werd later wel ingehaald.

Ik heb nog wat gewerkt in een garage en haalde al heel jong het rijbewijs. Dat kwam later goed van pas.

Aanstonds na de bevrijding op 1 maart 1945 heb ik me gemeld bij een bureau voor vrijwilligers. Ik werd als tolk ingedeeld bij een Brits onderdeel dat vanuit Noord-Limburg bevoorrading deed naar de oprukkende troepen in Duitsland. We hadden op de RHBS een beetje Duits en Engels geleerd en dat kwam toen goed van pas.

Na het oprukken van de geallieerde troepen zijn we nog een poos meegetrokken tot aan de Rijn. De Britten hadden nog een mij passend klein model uniform in voorraad met sergeantsstrepen.

Dat was allemaal afgelopen toen ik als dienstplichtige in mei 1946 werd opgeroepen.

Achter mekaar een hele reeks opleidingen, basistraining in Roermond, kaderopleiding in Zuidlaren en Harderwijk, officiersopleiding in Breda en daarna als pelotonscommandant naar Indië. Met 2400 man op de Volendam, 800 hangmatten in de onderste ruimen van de boot, bij toerbeurt beschikbaar. In de huidige tijd zou de Partij voor de Dieren daar ongetwijfeld vragen over stellen aan de verantwoordelijk Minister!

Afgemeerd bij Belawan op de Oostkust van Sumatra. Twee en een half jaar optreden in het land van de Bataks. Ons Bataljon verloor twaalf jongens en in verhouding tot andere eenheden viel dat nog mee. Even goed twaalf te véél !

Uit de Indië-tijd hebben we een onwankelbare vriendschap overgehouden, die tot op vandaag hecht is gebleven, al wordt de groep steeds kleiner. Vóór het vertrek naar de Oost ben ik getrouwd met Gondje de Bruijn, dochter van de bioscoopvader in Tegelen. Als gehuwde kreeg je in Indie een belangrijk hoger salaris dan de schamele één roepiah per dag ! Als gehuwde dienstplichtige kreeg je zelfs erg snel een huis toegewezen en toen zijn we ook maar “voor de kerk” getrouwd. De trouwpriester was Kanunnik dr. Jac. Janssen, die in onze HBS-tijd lessen Godsdienst gaf. Voor een Openbare School was dat zeer bijzonder. “Roomser dan de Paus” zeiden de schrijvers van het Gedenkboek. Het zal wel een compromis zijn geweest met de sterk katholieke samenleving en een tegenhanger van het Thomascollege.

Mijn oudste zoon is geboren toen ik in Prapat

aan het Tobameer zat. Hij was bijna twee jaar

toen ik terugkwam. We hebben er beiden geen

last van ondervonden.

Ik ben voorzitter van de reünie-commissie van

Bataljon 5 - 11 RI, dat was geadopteerd door

de Gemeente Tegelen en het Tegelse Hert

als wapenschild voerde. Na terugkeer mocht

ik het Gedenkboek van het Bataljon schrijven.

Onze laatste jaarlijkse reünie houden we in

2010, dan is het 60 jaar geleden dat we

terugkeerden uit de Tropen.

Terug uit Indie lag het voor de hand om in militaire dienst te blijven, ik was tenslotte al zo'n vijf jaar in het leger, maar eind 1950 stapte ik tóch over naar Philips om daar arbeidsanalist te worden. Twee jaar ben ik heen en weer gereisd naar Eindhoven. Geen huis te vinden en Philips was ook niet alles na zo'n turbulente diensttijd. Nederland trad in 1952 toe tot de NATO en het leger had weer veel ervaren officieren nodig. Ik heb aan het eind van dat jaar het uniform weer aangetrokken en bleef dat dragen tot mijn dienstverlating als majoor in 1980.

Teveel functies en legerplaatsen om in dit korte bestek allemaal op te noemen. Vooruit, enkele dan: Roermond, Venlo, Harderwijk, Den Haag, Steenwijkerwold, Breda, Den Bosch, Oirschot, Veldhoven, vaak ook in het buitenland, Seedorf, Trier, La Valbonne ( bij Lyon) en La Courtine om er enkele van te noemen.

Ons gezin bleef in Tegelen wonen. We kregen na de oudste nog drie zoons. Alle vier Thomascollege (ook niet écht slecht !) en universitaire opleiding in Nijmegen. Twee Neerlandici, één socioloog en één gepromoveerd psycholoog. We kregen één kleindochter en tien kleinzoons, waarvan intussen ook al één afgestudeerd is in Delft en één in Nijmegen, de anderen ploeteren nog.

Behalve eenvoudig infanterist diende ik vooral als

specialist Rij-Opleidingen, mede-oprichter van het

landelijke Rijopleidingscentrum en namens de

Strijdkrachten afgevaardigd in de Staatscommissie

Herziening Rijopleiding en Rijexamen.

De laatste jaren was ik Hoofd Opleiding en

plv Commandant in de kazerne Venlo.

Vanaf 1969 mochten ook militairen “in de politiek gaan”.

Dat heb ik ook gedaan en ben daar vooral na mijn diensttijd

mee doorgegaan. Het werd nog een druk bestaan, zowel

in de politiek als in de overige gemeenschap.

Via de politiek werd ik voorzitter van de VVD -Kamercentrale Limburg, lid van de Partijraad, Raadslid en Wethouder in Tegelen, lid van de Gewestraad en de Grens-Regioraad en vervulde nog vele andere functies.

Maatschappelijk onder andere als voorzitter afdeling Venlo

van Veilig Verkeer Nederland, voorzitter van Mannenkoor Excelsior in Tegelen en daar ook voorzitter van de overkoepelende plaatselijke commissie muziek- en zanggezelschappen en ga zo maar door. Er was een moment dat ik méér dan 20 bestuursfuncties telde! Dat is daarna snel afgebouwd.

Toen de legendarische Toon van Gool in 1978 vertrok als Voorzitter Stichting Oud-Leerlingen RijksHBS mocht ik hem opvolgen. Die functie heb ik bijna twintig jaar bekleed. We hebben twee grote reünies georganiseerd: het 100-jarig bestaan in het schoolgebouw waarbij rijkelijk gebruik werd gemaakt van faciliteiten vanuit de kazerne (!), en het 110-jarig bestaansfeest in De Haandert in Tegelen. Ongelooflijk mooie herinneringen, onder ander samengevat in toepasselijke brochures. Die zijn terug te vinden op de website.

Een plezierige herinnering aan de Rijks ligt in het wekelijkse borreluurtje in de lerarenkamer op Den Hulster. Schitterende verhalen ! ......

In Tegelen was ik oprichter van de Stichting Kruisen en Kapellen en daarmee hebben we de bekende Theresiakapel vanuit het bos bij “Egypte” verplaatst naar de ingang van Speeltuin Klein Zwitserland en aldaar geheel gerestaureerd.

Dierbaar is mij ook mijn vroegere 6e klas van de Lagere School gebleven. In 1975 hebben we na veertig jaar de eerste reünie gehouden en vervolgens nog veel jaarlijkse bijeenkomsten. Van die klas leeft nog een achttal mannen.

Ook in het leger had ik nogal wat nevenfuncties zoals bijvoorbeeld het Messpresidentschap in de Officiersmesses Venlo en Seedorf, voorzitter van het Fonds Blindengeleidehond, enz.

Omdat we vanwege de studie van de zoons altijd in Tegelen bleven wonen hadden we grotendeels een weekendhuwelijk. Misschien was dat wel de voornaamste reden dat we, een jaar na mijn dienstverlating, gingen scheiden.

Ik had nog een aantal jaren een “LAT-relatie” met een ander Venloos maedje, Jet van Boekholdt, die vroeger ook in de kazerne werkte en waarmee ik nog enkele jaren samenwoonde en nog steeds bevriend ben.

Ik woon tegenwoordig weer zelfstandig op de “Ponniewaeg” nabij de Beerendonck en dicht bij het monumentale gebouw van de Rijks. Menigmaal als ik er voorbij kom zie ik terug op veel van de kleine voorvallen tijdens die vijf jaar en komen herinneringen boven uit die gouden tijd.

In de loop der jaren werden mij enkele onderscheidingen toebedeeld, zoals:

- Ridder in de Orde van Oranje Nassau

- Ereteken voor Orde en Vrede (Indië)

- Officierskruis

- Watersnoodpenning

- Cuirassier d'Honneur du 8e Regiment Cuirassiers (Fr)

- Lid van Verdienste van het Regiment Limburgse Jagers

- Erelid Officiersmess Fort St.Michiel

- Thorbeckepenning

Tegenwoordig houd ik me wat bezig met de PC al vinden mijn kleinkinderen dat ik daar nog veel op kan leren. Daar ben je tenslotte ook nooit te oud voor. Verder rijd ik nog graag en veel auto (mijn zoons en kleinkinderen wonen verspreid over het hele land) Ik lees nog veel en bekijk wat documentaires, vooral echter ga ik 's middags naar de “Beerensoos” , een gezelschap oude knarren in het gebouw van de Beerendonck. Daar biljarten we en keuvelen we over alles wat in de maatschappij zo is veranderd.

Gedurende dit lange leven heeft het mensdom gigantische ontwikkelingen ondergaan. We blijven als goede vaderlander natuurlijk kankeren op alles wat ons niet zint maar we weten dat er ook enorm veel goeds is voortgebracht. Denk alleen maar eens aan het gegeven dat in die ruim tachtig jaar het patroon van de levensverwachting met zo'n 25 jaar is gestegen!

Ook ík heb daar met volle teugen van mogen profiteren en hoop dat nog een paar jaartjes te mogen doen!

Sjeng met kleine aapje,

Toba, genoemd naar het

Tobameer waaromheen

het onderdeel van Sjeng

opereerde.

Sjeng op een

Matchless 300

tijdens een inspectie-tocht

in Noord-Sumatra

ad pollux

Regelmatig bezoek aan de onvolprezen website van onze oude "Rijks" in Venlo leert me steeds méér dat het zo zoetjesaan tijd wordt mijn levensloop toe te vertrouwen aan de digitale snelweg van Will Sorée.

Terugblikkend op 84 jaar besef je al gauw dat je

beter een boek kunt schrijven dan je leven in een

notendop te proppen.

Ik kan het niet met zekerheid beweren maar

waarschijnlijk ben ik één van de oudste, nog

levende, oud-leerlingen van de Rijks. Van mijn

eindexamenklas weet ik dat er met zekerheid nog

één vroegere makker in leven is, Frans van der

Voort. We hebben samen vijf jaar in dezelfde klas

gezeten en in 1943 het diploma HBS-A gehaald. We wonen tegenwoordig dicht bij elkaar in de buurt, hij in de Parkstraat en ik aan de Deken van Oppensingel.

Mijn basisopleiding kreeg ik op de Sint Jozef-school in Tegelen. Daar in het Rijk der Pannenkletsers heb ik het grootste deel van mijn levengesleten. Ik mocht eigenlijk niet naar de Rijks omdat een kind uit een eenvoudig arbeidersgezin per definitie naar de RK MULO moest. Ik heb daar inderdaad toelatingsexamen gedaan maar

gelukkig was er een onderwijzer die alles in het

werk stelde om me op de HBS te krijgen. Ik werd

alsnog toegelaten op de Rijks en ik ben er altijd

dankbaar voor gebleven openbaar onderwijs te

hebben genoten, zeker op een school als onze

oude Rijks in Venlo.

Daar heb ik, ondanks de naderende oorlog en de

eerste oorlogsjaren, een van de mooiste periodes

van mijn leven gekend. Jammer dat er geen

mogelijkheid is nog eens samen terug te blikken

op die tijd, die we op twee locaties beleefden, het

oude gebouw aan de Goltziusstraat en de Lagere

School aan de Tegelseweg. Dat laatste gelukkig

niet al te lang want bij het eindexamen waren we

weer terug op het vertrouwde honk.

Onvergetelijke tijden met klasgenoten als Ad

Pollux, "Bas" Hetterscheid, Huib Straatman, Karel

Oudenhoven, Wim Catsman, Joke van der Biezen,

Kätie Jans, Theo Franssen, Boet Janssen, Carla

Kaiser, Loes Berger, Pierre Cremers (van de

Krau), Gé Vels, Dirk Driebergen (gesneuveld in

Indië), Heinz Driessen en in wisselende

samenstelling, al die anderen, waaronder

eerdergenoemde Frans.

Leraren als de "Plaat van Verduyn", "de Gut",

de "Pruus", de "Mies", Garjeanne, Bäumchen,

Nottrot, Wanders, "d'n Tum", Cornelissen, "de

Kneep" , Haike Pröpper, Hanssen, Joep Vrijling

(sigarettenmerk "Oran" en in de oorlog "Consi") en

nog zovele andere, niet te vergeten de "Piem"

van Vroonhoven, de Directeur, en zeker niet de

"Roeje" van Derkx. Ook Theo Peters en Mathieu Gitmans heb ik nog even als leraar gehad..

Ondanks de enorme invloed die de oorlogs-omstandigheden op ons jonge leven moet hebben

gehad leeft in mijn herinnering toch een betrekkelijk normaal verloop van onze middelbare

schooltijd. Dat moet in niet geringe mate toch te

danken zijn geweest aan de schoolleiding. Met

name directeur.van Vroonhoven leeft in mijn

geheugen als een streng maar wijs en rechtvaardig bestuurder.

Op de RHBS was Ad Pollux mijn beste vriend,

een begenadigd entertainer en liedjesmaker (waar

zouden de Polluxen het toch van hebben ?). Ad

was ook een gerenommeerd atleet, hij liep de 100 meter in 10.4 sec en hielp ons daarmee nog aan

het Nederlands kampioenschap voor middelbare

scholen. Samen hebben we het afscheidsfeest

voor dr.Garjeanne georganiseerd in "de Prins". Hij

was de conferencier en ik had een mandoline-

orkestje. Deze groepsfoto van het team staat ook

in het boek "de Rijks in Venlo"

'de piem'

jos vroonhoven

1943

guus bäumchen

'notje'

jo nottrot

'de tum'

j. tummers

'de roeje'

jos derckx

'de gut'

van der gulden

'de plaat'

van verduyn

garjeanne

'de mies'

juffr. seyl

Juventus, Studentenclub in Tegelen.

Was natuurlijk geen echte afspiegeling van het openbaar middelbaar onderwijs, maar tóch waren minstens 10 RHBS-ers er lid van.

toon van gool 1961

t.g.v. het 25-jarig jubileum

van joep vrijling

sjeng derks

t.g.v. het 25-jarig jubileum

van harrie korsten

1981, met piet pollux

en hans wiegel

tijdens een

verkiezingsbijeenkomst

midden: prins Bernhard

rechts: Sjeng Derks

afscheidsparade in Tegelen

Sjeng Derks in de carrier